Hücresel Tedavi Derneği ve Sağlık Bakanlığı, Kök Hücre Bilimsel Araştırma Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Osman İlhan, deneysel amaçlı kök hücre tedavisinin bilimsel bir araştırma olduğunu, bu nedenle hastanın herhangi bir ödeme yapmasının söz konusu olmadığını, başvurunun ise doktor tarafından yapılması gerektiğini bildirdi.
Kök hücre nakillerinde yüz güldüren araştırma sonuçları elde edildiğini aktaran İlhan, düzenlenecek bir kongre kapsamında gönüllü doktorlara kök hücre üretiminin öğretileceğini söyledi.
Sağlık Bakanlığı, 23 Aralık 2008 tarihinde yayınlanan Klinik Araştırmalar Yönetmeliği ile kök hücre naklinde büyük bir adım atarak, deneysel amaçlı kök hücre tedavisinin önünü açtı. Yönetmeliğe göre deneysel amaçlı kök hücre tedavisi için, ölümle sonuçlanacak bir hastalıkta bütün tedavi yöntemlerinin yapıldığının belgelenmesi, hastanın mevcut kök hücre araştırmalarının sona ermesini bekleyecek zamanının olmaması, doktorunun hastanın kök hücre naklinden fayda göreceği inancında olması ve bu görüşlerin yayınlar ile desteklenmesi gerekiyor. Bununla birlikte Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki Kök Hücre Bilimsel Araştırma Komisyonu'na yapılacak başvurularda, hasta doktorunun yanısıra, iki uzman hekimin daha imzasının bulunması şartı var.
Hücresel Tedavi Derneği Başkanı Prof. Dr. Osman İlhan, Cihan Haber Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, geçmiş yıllarda deneysel amaçlı kök hücre tedavisinin bir bilim grubunun çalışması kapsamında, grubun seçtiği hastalar üzerinde uygulanabildiğini söyledi. Aralık 2008'te yayınlanan yönetmelik ile başvuruların hasta rızası alınarak, doktoru tarafından ferdi olarak da yapılabilir hale getirildiğine işaret eden Prof. Dr. İlhan, "Başvurularda yönetmelikte belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekiyor." dedi.
Prof. Dr. İlhan, bu kapsamda deneysel amaçlı kök hücre tedavisi için başvuruların hasta doktoru tarafından yapılması gerektiğinin altını çizdi. Yönetmeliğin çıkması ile birlikte Sağlık Bakanlığı'na başvuruların da gelmeye başladığını aktaran İlhan, "Bunlardan bazılarına olumlu, bazılarına olumsuz yanıt veriliyor. Kök hücre tedavisi henüz araştırma aşamasında. Başvurularda, kök hücre tedavisinin söz konusu hastalıkta etkin olup olmadığının daha önce yapılan araştırmalarla ortaya konmuş olması çok önemli. Bir çok hasta doktora başvuruyor, biz de bazılarına 'şu andaki yayınlar bu hastalıkta kök hücre tedavisinin etkin olduğunu göstermiyor' diyerek 'uygun değil' yanıtını veriyoruz. Amaç, hastaya zarar vermemek, faydalı olmak. Aksi davranırsak ve tedavi başarısız olursa... İnsanların umutlarını kırmak gibi bir düşüncemiz olamaz." diye konuştu.
Komisyonun her hasta için ferdi olarak karar verdiğini anlatan İlhan, "Örneğin bir hastalık için deneysel amaçlı kök hücre tedavisine izin verdiysek, ikincisine de kesin olarak izin verilecek diye bir şey yok. Her hasta için ayrı karar veriliyor." ifadesini kullandı.
Kök hücre tedavisinin araştırma aşamasında olduğunun altını çizen İlhan, "Başvurunun kabul edilmesi halinde tedaviler deneme amaçlı olduğu için vatandaşın elinin cebine gitmesine gerek yok. Zaten böyle bir şey yasak. Bilimsel bir araştırma olduğu için vatandaşın herhangi bir ödeme yapması söz konusu değil." uyarısında bulundu.
Kök hücre tedavisinin pahalı olmadığını söyleyen İlhan, "Kanserli hastalarda yıllık maliyeti 100 bin TL'yi bulan tedaviler var ve başarısı sınırlı. Bu işlemin ise yaklaşık maliyetinin 5-10 bin TL olduğu şeklinde görüşümüz var. Sorun etkinlik ve hastaya zararlı olmama konusunda. Hangi hastalara ne zaman, ne kadar doz, ne kadar süre uygulanacak, bütün bunlar araştırılıyor." şeklinde konuştu.
GÖNÜLLÜ DOKTORLARA KÖK HÜCRE ÜRETİMİ ÖĞRETİLECEK
Kök hücre naklinin bazı kanser türlerinde, yaraların iyileşmesinde, radyasyona bağlı yanıkların tedavisinde, kalp krizinde, şeker hastalığında, estetik sorunların giderilmesinde, kıkırdak üretiminde etkin olduğunu gösteren çalışmalar bulunduğunu belirten İlhan; "Bunlar yüz güldüren sonuçlar ama, araştırmalar halen devam ediyor. Ayrıca, günümüzde kök hücreden tümör aşısı üretilmesi çalışmaları da sürdürülüyor." dedi.
Aynı zamanda Hücresel Tedavi ve Rejeneratif Tıp Derneği Başkanı olan Prof. Dr. Osman İlhan, dernek tarafından 5-8 Mart tarihlerinde Kapadokya'da ilk kez I. Ulusal Hücresel Tedavi ve Rejeneratif Tıp Kongresi'nin düzenleneceğini belirtti. İlhan, kongreye yurt dışından da kök hücre nakilleri konusunda isim yapmış uzmanlarını geleceğini kaydetti. Etkinlikler kapsamında 30 gönüllü doktora Kayseri Üniversitesi Tıp Fakültesi Kök Hücre Labaratuarında 'kök hücre üretme'nin öğretileceğini açıklayan İlhan, söz konusu kişilere sertifika da verileceğini anlattı. İlhan kongrede 'kök hücre nedir?', 'kök hücre nasıl elde edilir', 'kök hücre nasıl ayıklanır', 'kök hücre nasıl dondurulur', 'kök hücre nasıl eritilir', 'kök hücre nasıl çoğaltılır' gibi alanlarda da 7-8 saatlik kursların düzenleneceğini söyledi.
Sağlık Bakanlığı yetkililerini de bazı oturumlarına katılacağı kongrede; 'Mitoloji ve Dinler Tarihi Açısından Hücresel Tedavi', 'Hücresel Tedavi ve Hukuk', 'Hücresel Tedavi ve Felsefe','Kök Hücre Tedavisinde Türkiye'de Yasal Durum' başlıkları da ele alınacak.
