Bilkent'teki bir otelde Avrupa Birliği tarafından finanse edilen "Türkiye'deki Suriyeli Mültecilerin Sağlık Hizmetlerine Erişiminin Geliştirilmesi Projesi" kapsamında, Sağlık Bakanlığı ile Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi iş birliğinde "Zorlu Durumlarda Ruh Sağlığı Hizmetleri" başlıklı uluslararası sempozyum düzenlendi.
Tolunay, sempozyumun açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye'nin dünyada en fazla göçmene ev sahipliği yapan ülke olduğuna dikkati çekerek, göçmenlere sağlık dahil tüm sektörlerde kapsayıcı hizmetler sunulduğunu belirtti.
Ülke genelindeki 181 göçmen sağlığı merkezi ile sağlık hizmetlerinin ulaşılabilir ve etkin şekilde sürdürüldüğünü belirten Tolunay, "Göçmenlere yönelik sağlık hizmetlerinin önemli bir parçası ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmetleridir. Göçmenlere yönelik ruh sağlığı hizmetleri, göçmen sağlığı eğitim merkezleri ile bazı göçmen sağlığı merkezlerinin içerisinde kurulan psikososyal destek birimleri ile sunulmaktadır." diye konuştu.
Tolunay, bu birimlerde, Arapça bilen hasta yönlendirme personeli eşliğinde hizmet veren psikolog ve sosyal çalışmacıların görev yaptığını anlattı.
Göçmenlere yönelik ruh sağlığı hizmetlerinin yürütülmesinde, Avrupa Birliği finansmanı ve Dünya Sağlık Örgütü'nün teknik desteğiyle birçok eğitim programının hayata geçirildiğini kaydeden Tolunay, bu kapsamda, "Ruh Sağlığı Hizmetlerini Güçlendirme Programı"nın Türkçeye çevrildiğini, güncel psikiyatrik yaklaşımlar ve psikososyal destek konularında aile hekimlerinin eğitildiğini ifade etti.
Sağlık Bakan Yardımcısı Tolunay, göçmenlerin yoğun yaşadığı 29 ilde, göçmen sağlığı merkezlerinde çalışan 544 Suriyeli hekime de bu eğitimlerin ayrıntılı şekilde verildiğini aktardı.
Göçmenlere yönelik psikososyal destek hizmeti veren kuruluşlar ve STK'ler ile koordineli çalışmalara devam ettiklerini dile getiren Tolunay, "Göçmen sağlığı merkezleri ve güçlendirilmiş göçmen sağlığı merkezlerindeki 631 Suriyeli ebe ve hemşireye de çocuk ve kadın ruh sağlığı hizmetlerini güçlendirme kapsamında eğitimler verildi." bilgisini paylaştı.
- "Ruh Sağlığı Çevirmenliği Eğitim Modülü hazırlandı"
Tolga Tolunay, göçmenlere sunulan ruh sağlığı hizmetlerinde dil sorununun önemli bir problem olduğuna dikkati çekerek, bu nedenle çoğunlukla tercüman ya da hasta yönlendirme personelinin görev yaptığını vurguladı.
Özellikle ruh sağlığı alanında çeviri yapılırken oldukça özenli ve dikkatli olunması gerektiğine işaret eden Tolunay, "Bu nedenle hem göçmen sağlığı merkezlerinde hem de hastaneler bünyesinde çalışan hasta yönlendirme personelinin farkındalığını ve kapasitelerini artırmak amacıyla Ruh Sağlığı Çevirmenliği Eğitim Modülü hazırlandı. Eğitimimiz pandemi nedeniyle biraz gecikti ancak Ekim 2021 itibarıyla bu eğitimlere bir an önce başlamak ve hızlıca tamamlamak istiyoruz." dedi.
Tolunay, afet ve acil durumlarda da ruh sağlığı hizmetlerinin öneminin altını çizerek, şöyle devam etti:
"Ülkemiz deprem kuşağı üzerinde olduğu için depremlerle beraber sel, çığ düşmesi, toprak kayması gibi doğal afetler sıkça yaşanmaktadır. Afet ve acil durumlar sonrasında ortaya çıkan ruhsal sorunları en aza indirmek ve ilerleyen dönemlerde rahatsızlıkların ortaya çıkmasını engellemek için proaktif olarak rol almaktayız. Bakanlığımız, sahada her zaman hazır olan, psikolog, sosyal çalışmacı ve çocuk gelişimcilerin yer aldığı 224 meslek elemanından oluşan 'toplumsal travmalar ve afetlerde psikososyal destek ekibi' ile afet ve acil durumlarda destek sağlamakta. Çocuk ve ergenlerde ruhsal travmaya yönelik tedavinin güçlendirilmesi için 2018 yılının ekim ayından itibaren eğitim süreci başlatılmış, özellikle yoğun göç alan bölgelerde görev yapan 75 çocuk ve ergen ruh sağlığı uzmanına ayrıntılı eğitim verilmiştir."
Dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgınının insanlarda stres ve kaygıya neden olduğuna işaret eden Tolunay, bu süreçte ruh sağlığı hizmetlerinin toplumun her kesimine ulaşacak şekilde sürdürülmesinin önemini vurguladı.
- "Psikososyal destek hattını arayan 241 bin 219 kişiye hizmet verildi"
Tolunay, Kovid-19 salgınının başladığı Mart 2020'den itibaren ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmetlerinin aksamaması için psikososyal destek hatlarının 81 ilde kurulduğunu hatırlatarak, "Psikososyal destek hattını arayan sağlık çalışanları ve vatandaşlar olmak üzere toplam 241 bin 219 kişiye gerekli yönlendirmeler yapılmış ve hizmet verilmiştir." ifadesini kullandı.
Tolga Tolunay, zorlu durumlarda sunulan hizmetlerde, Dünya Sağlık Örgütü ile teknik iş birliğini sürdürdüklerini anımsatarak, "İş birliğimizin bir örneği olarak gerçekleştirdiğimiz bu sempozyumda, Kovid-19 pandemisinde, afetlerde ve acil durumlarda göçmenler için ruh sağlığı hizmetlerinin nasıl sürdürüldüğü, yaşanan sorunlar, çözüm önerileri, kanıta dayalı uygulamalar üç günlük program boyunca tartışılacaktır." diye konuştu.
