Hastane aynı hasta için peş peşe istediği kadar takip numarası alabilmektedir. Bir başka deyişle faturalanmamış takip numarasının MEDULA sistemi açısından bir önemi olmaması gerekir. Faturalanmamış takip numarası üzerinden muayene katılım payı kesmek vatandaş mağduriyetine yol açmaktadır.
Muayene Katılım Payı Muamması
Herkesin bildiği gibi ve daha önceki makalemde de belirttiğim üzere 01 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ile 5510 sayılı Kanuna aykırı olduğunu düşündüğüm bir muayene katılım payı uygulaması başlatılmıştır.
SUT’un “6.1. Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi katılım payı” maddesinde;
“Katılım payı;
İkinci basamak resmi sağlık kurumlarında………………….. 3 YTL,
Eğitim ve araştırma hastanelerinde………………………….. 4 YTL,
Üniversite hastanelerinde …………………………………… 6 YTL,
Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında ……………………….. 10 YTL,
olarak uygulanır. “ denilmektedir.
Bu hatalı uygulama, en son MEDULA sistemi üzerinde yapılan değişiklikle daha da hatalı hale gelmiş durumda. Şöyle ki SGK resmi internet sitesinde 30.10.2008 tarihinde yayınlanan bir duyuru ile bu katılım payının nasıl tahsil edileceği belirtilmiş.
Burada özetle yukarıdaki SUT maddesinde belirtilen katılım paylarının SGK’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler için maaşlardan kesileceği, diğer kişiler için ise reçete ile başvurulan eczanelerde kesileceği söylenmekte; reçete yazılmayan muayeneler için de muayene katılım payı alınması gerektiğinden reçete yazılmasa bile hastanın hastaneye başvurusunda alınan MEDULA takip numarası altında bu katılım paylarının toplanacağı ve hasta ilk reçetesi ile eczaneye başvurduğunda topluca tahsil edileceği belirtilmektedir. Bu nedenle hastalara fazladan takip numarası alınmamsı, alındıysa da silinmesi belirtilmektedir. Aynen şöyle denilmiştir; “Vatandaşlarımızın mağdur olmamaları bakımından takip numarası alınmış ancak işlem görmemiş takip numaralarının en kısa sürede silinmesi önem arzetmektdir.”
Bugün (04 Kasım 2008) Hürriyet Gazetesi köşe yazarlarından Sn. Yalçın Bayer’in köşesinde “Sağlıkta İnce Oyunlar” başlığıyla bir okurunun yazdığı mektup yayınlanmıştır.
Okur Op. Dr. Emel HÜRRİYET şöyle yazmış; “ADANA Özel Hastanesi’nde kadın hastalıkları ve doğum uzmanıyım. 1 Kasım’dan beri hastalarımızdan sadece 1 Ekim’den sonraki reçetelerinden değil, Ocak 2008’den itibaren geriye dönük her reçete için 10 YTL alınmaya başlandı. Benim gibi emekli olanların da maaşlarından kesildi. 9 ay takip ettiğim, en az 9 reçete yazdığım hastalar maalesef eczaneye gittiklerinde bir anda en az 90 YTL ödemek zorunda kaldılar.”
Hemen arkasından Anamur’da tıp merkezi işleten bir okul arkadaşım aradı ve hastalarının eczaneye gittiğinde tek muayenesi olmasına karşın, muayene katılım payı olarak 30 YTL, 40 YTL gibi değişik rakamlar ödemek zorunda bırakıldığından bahsetti.
Aslında Sn Yalçın Bayer’e yazan Dr Emel hanım büyük ölçüde haklıydı, ancak sebep uygulamanın Ocak 2008’den bu yana başlatılması değil, MEDULA sistemi üzerinde hatalı bir uygulama olabileceğini düşünüyorum.
SGK ile sözleşmeli yada protokollü hastaneler, hasta başvurusu anında her hasta için bir takip numarası almaktadırlar. Ancak kimi zaman SGK sisteminden, kimi zaman hastane otomasyonundan, ama çoğu zamanda internet bağlantısından kaynaklı olarak takip numarası geç dönmektedir. Bu durum özellikle takip numarası isteminin en fazla olduğu sabah 08.30 ile 09.30 saatleri arasında yaşanmaktadır. Takip numarası dönmedi diye hasta kabulde görevli personel aynı hasta için tekrar tekrar takip istemi yapmakta ve sonuçta her isteme MEDULA tarafından bir takip numarası üretilmektedir. Ancak hastaneler bunlardan sadece bir tanesini kullanmakta, geri kalan takip numaraları sistemlerinde kullanılmaz halde kalmaktadır.
Bugüne kadar MEDULA’nın işleyişi bu şekilde olmuştur ve uygulamada fazla bir sorun yaşanmadan devam etmektedir. Ancak yeni uygulama ile hastaya alınan her takip numarası için bir adet muayene katılım ücreti kesilmektedir. İşte hata da bu noktada yapılmaktadır.
Hastane aynı hasta için peş peşe istediği kadar takip numarası alabilmektedir. Bir başka deyişle faturalanmamış takip numarasının MEDULA sistemi açısından bir önemi olmaması gerekir. Faturalanmamış takip numarası üzerinden muayene katılım payı kesmek vatandaş mağduriyetine yol açmaktadır.
Muayene katılım payını peşin ödeyen hastalar bu durumu eczanede fazla miktarda para talep edilince fark etmektedirler ama emekliler bunu da fark edememekte ve aldıkları bir avuç emekli maaşından haksız kesintiler yapılmaktadır.
Alınan fazla takiplerin sistemlerden silinmesi süreci de düşünüldüğü kadar kolay değildir. Hastane otomasyon sistemlerine çok hakim olmayan hastane personeli bu takipleri bırakın silmeyi, sistem üzerinden bulmakta bile zorlanacaktır. Burada başka bir vatandaş mağduriyeti daha ortaya çıkmaktadır. Vatandaş hatalı alınan takipleri sildirmek için hastaneye dönmek zorundadır. Ayrıca bu durum hastanelerin iş yükünü de artıracaktır.
Oysa uygulama ne kadar yanlış olursa olsun, muayene katılım payını almak isteyen SGK elindeki mevcut MEDULA sistemi üzerinde hastaya açılan takipleri değil de, aynı hasta için alınıp faturalanan takipleri biriktirse sorun çözülmüş olacaktır. Bu durumda reçete yazıldıktan en fazla bir ay sonra sistemde bu takipler görünebilecek, hastanın bir sonraki reçetesinde muayene katılım payı tahsil edilebilecektir.
Muayene katılım payı bir reçete geriden tahsil edilmiş olacak olabilir ancak bu durum uzun sürmeyecektir. Zira SUT’un bazı maddelerinde de belirtildiği gibi 01.01.2008 tarihinden itibaren MEDULA’da bazı parametreler online hale gelecektir. Bu tarihten itibaren yapılan her muayenenin katılım payını takip ve tahsil etmek daha da kolaylaşacaktır.