• BIST 9069.65
  • Altın 2324.847
  • Dolar 32.37
  • Euro 34.967
  • Ankara 16 °C
  • İstanbul 18 °C
  • Bursa 21 °C
  • Antalya 23 °C
  • İzmir 19 °C

Şeftalinin fiyatı yolda üçe katlanıyor

Şeftalinin fiyatı yolda üçe katlanıyor
Bu yıl Bursa'da şeftali üretiminde bolluk yaşanıyor. Ancak pazardaki fiyatlar bu bolluktan etkilenmiyor. Üretici şeftalinin kilosunu 1.5 liradan satıyor. 200 kilometre uzaktaki İstanbul'da ise aynı şeftalinin kilosu 5 lira.

İstanbul'da şeftalinin satış fiyatı zincir marketlerde ortalama 5 lira. Kadıköy, Beşiktaş, Eminönü manavları ve semt pazarlarında da 4-5 lira arasında değişen fiyatlardan satılıyor. İstanbul'a 200 kilometre uzaklıktaki Bursa'da ise şeftali üreticisi bahçede ürününün kilosunu 1.5 liradan tüccara veriyor.

Al Jazeera, Bursa İnegöl'e bağlı İsaören köyünde şeftali üreticileriyle görüştü, tarladan çıkış fiyatlarını öğrendi. Geçmiş yıllarda kilosunu 1 liranın altında sattıklarını ancak bu yıl diğer bölgelerdeki kuraklığın kendilerine piyango olduğunu söyleyen şeftali çiftçisi, 1.5 liradan sattıkları ürünleri için Türkiye'nin en iyi şeftalisi olduğunu iddia ediyor. Üretici bu yıl ki satış fiyatından gayet memnun. Oysa İstanbul'da şeftali bu fiyatların üç katına satılıyor.

İsaören köyünde, babadan kalma arazilerinde meyve yetiştiriciliği yapan Hayrettin Orhan, arazisinde şeftali, kiraz, armut ve erik yetiştiriyor.

"Çiftçinin işi zar atmak. Düşeş gelirse o yılı kurtarıyor. Hep yek gelirse ayvayı yedik. 2000 yılından bu yana fiyatlar hep aynı kaldı." diyen Orhan'la meyvenin İstanbul'da niye pahalı olduğunu şöyle anlattı:
"Meyvede girdi maliyetleri çok yüksek. 2000 yılından bu yana hamallık yapıyoruz. Benimki gibi ufak çiftçiler 3-5 yıla kadar bu işi bırakırız. Küçük üretici kaybolup gidecek yani. Birilerinin yanında çalışacağız herhalde.

98-99 yıllarında 1.2-1.5 TL arasında şeftali satabiliyorduk. Geçtiğimiz yıl şeftaliyi ve kirazı 1 liradan zor verdik. Bu yıl şeftalinin kilosunu 1.5 TL'den veriyoruz da buna seviniyoruz.

10 yıl önceki ürün fiyatıyla şimdiki arasında fiyat farkı yok. Ama gübre, mazot ve ilaç fiyatları yüzde 300 artı. Meyve fiyatı hep aynı yerinde sayıyor ama bunların fiyatı durmuyor."

"Devlet desteği yetmiyor"

Devlet desteğinin olduğunu ancak yeterli gelmediğini söyleyen Orhan, şöyle devam etti: "Örneğin devletin verdiği mazot desteği sadece bir günlük. Oysa ben en az 4-5 ay mazot kullanıyorum traktörde. Meyvecilikten kazandığımız parayla köyde hayatımızı sürdüremiyoruz. Kazandığımız para yetmiyor. Hayatımızı sürdürmek için değişik işler yapmak zorunda kalıyoruz. Emekli maaşım olmasına rağmen zor geçiniyorum.

Yılda 3 ton kiraz, 15-20 ton şeftali 35-40 ton civarında da armut topluyorum. Ortalama 1-1.5 liradan hesaplarsanız yılda elime 65-70 bin lira geçiyor. O da ürünün iyi olduğu bu yıl gibi yıllar için geçerli. Bu kazandığımız paranın yüzde 30'u masraflara, gübre, mazot ve ilaç parasına gidiyor zaten. Dolayısıyla elimize ancak 40-50 bin lira para kalıyor. Geçtiğimiz yıllarda verdiğimiz açıkları kapatmaya yetmiyor bu para. Geçtiğimiz yıllarda ürün bu kadar verimli olmadı ve hep borçla hayatımızı sürdürdük. Önümüzdeki yılda ne olacağı belli değil."

Orhan, İstanbul'da fiyatların yüksekliği konusunda ise, "Biz üretimimizi İstanbul veya diğer büyük şehirlerden gelen tüccara veriyoruz. Genelde kilo ile veriyorum. Benden 1.5 liraya şeftaliyi alan tüccar kendi karını koyup onu haldeki ofisinde market, manav veya pazarcılara satıyor. Market, manav veya pazarcı da üzerine kendi karını koyup tüketiciye ulaştırıyor. Yani ürün 3 el değiştirip, 3 kere kar konulup satılıyor. Bu sistemde fiyatlar düşmez" dedi.

Orhan, "Siz tüccara nasıl satış yapıyorsunuz?" sorumuza şu yanıtı verdi: "Satışta ürünün fazla olması üreticinin fiyatlarını aşağıya çekiyor. Örneğin, toplayacak ve ürünü biriktirecek sandığınız, yani kasa varsa, toplar ve depolarsınız. Bir kasanın fiyatı 5 lira. Ancak sandığınız yoksa mecbur tüccarın verdiği fiyata ürünü satacaksınız. Bekletme şansımız, satmıyorum deme lüksümüz yok.

Hele kiraz veya şeftali gibi ürünleri topladığınız gün satmak zorundasınız. Bugün 50 kuruş da verse kilosuna satmak zorundayım. Yani ürün fazla olunca gelen tüccara istediği fiyattan vermek zorundayız. Burada malın fiyatını sadece tüccar belirliyor."

Yağıştan dolayı bu sene Kiraz'dan verim alamadıklarını da anlatan Orhan, "Ürün aşırı yağışlardan dolayı dalında çatladı. Toplayamadık. Kirazlar dalında kaldı. İlaç ve gübre paraları da cepten gitti." dedi.

'Perakende fiyata halci karışamaz'

Meyve fiyatlarının yüksekliği ile ilgili İstanbul Meyve Sebze Komisyoncu ve Tüccarları Derneği (İMESKOM) Başkanı Burhan Er ise, bu konuda hep halcilerin suçlandığını ancak bunun doğru olmadığını söyledi.

Şeftali'nin hal çıkış fiyatının en yüksek 2.5 TL olduğunu anlatan Başkan Burhan Er: "Perakende sektörünün kaça sattığına biz karışamayız. Her gün fiyat bültenlerimiz online olarak bizim sitemizde ve belediyenin sitesinde yayınlanıyor. Biz haldeki fiyatı belirliyoruz. Türkiye'de üretimin yüzde 40'ı hale girmeden, büyük marketler veya büyük manavlar aracılığıyla satılıyor. Manavlar ve marketler direk üreticiden alabiliyor" dedi.

Kaynak: Al Jazeera
 

Kaynak: Haber Kaynağı
Bu haber toplam 2395 defa okunmuştur
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ
Tüm Hakları Saklıdır © 2006 Sağlık Aktüel | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim