SGK’dan vatandaş odaklı çözümler

Vatandaş için en önemli kamu hizmeti, devletle olan işlerinin en kısa sürede ve kolay bir şekilde çözülmesidir. Bunun için mevzuatın ve personelin vatandaş odaklı çözümler sunması gerekir. Bu şekilde çalışması gereken kamu kurumlarından biri, belki en önde geleni Sosyal Güvenlik Kurumu’dur (SGK). Çünkü Genel Sağlık Sigortası’ndan emekliliğe, iş kazası yardımlarından işveren işlemlerine kadar ülkenin tamamına, bütün vatandaşlara kapsamakta ve hizmet vermektedir. SGK bu sorumluluğunun bilincinde olarak sosyal güvenlik reformun uygulanmaya başlandığı 2008 yılından beridir de değişimi hissettirmeye çalışıyor. Vatandaş odaklı çözümler için elinden gelen bütün inisiyatifleri alarak kolaylaştırıcı kararlara onay veren SGK Başkanı Sayın Fatih Acar, hemen hemen her fırsatta gerek kendisi gerekse yardımcıları ve kurum genel müdürleri Ankara’dan çıkarak ülkenin doğusundan batısına bütün illerde Kurum iş ve işlemleri yerinde, taşrada takip ederek sorunları tespit ediyorlar. Bu tespitlere göre de gerekli mevzuat düzenlemelerini yapıyorlar

İşverenler rahatlayacak

Geçen haftaki yazımda memurlarında aynı SSK’lılarda olduğu gibi hizmet sürelerinin internetten aylık olarak görüleceği, hizmet dökümü alabilecekleri ve emekliliklerinde sistemdeki kayıtlara göre ilgili kurumlarla yazışma yapmadan emekli işlemlerini hızlı bir şekilde yapılabileceğini yazmıştım. Bu hafta içinde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle de bu kez işverenler için kolaylaştırıcı değişiklikler yapıldı. Ek-10 formu denilen belge ile sigortalıların işyerinde 30 günden eksik çalışmaları olması durumunda bunun nedenlerinin SGK’ya bildirilmesi gerektiği uygulamada değişiklik yapıldı. Buna göre, kuruma kayıtlı işyeri dosyasında 30 (17 Nisan 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle) ve üzerinde sigortalının çalıştırılan aylara ilişkin özel sektör işyerleri, eksik gün bildirim nedenlerini aylık prim ve hizmet belgelerinde belirtmeleri halinde, Ek-10 Eksik Gün Bildirim Formu ve eki belgelerin SGK’ya verilmesine gerek bulunmuyor.

Bürokrasi azalacak

Bu değişiklik ile işverenlerin bürokratik ve kırtasiye işlemleri azalacak. Ancak, bu değişiklik için işyerlerinin SGK müdürlüklerine herhangi bir başvuru yapmalarına gerek olmadığı gibi, SGK müdürlükleri de 2011/Şubat ayına ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinden itibaren kapsama giren işyerlerinden Ek-10 Eksik Gün Bildirim Formu ve eki belgeleri talep etmeyecek. 17 Nisan 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle işverenlerin aynı SGK işyeri numarasında daha önce 50 kişi olan işçi sayısı 30 kişiye düşürülerek artık işverenlerin 30 kişiden az işçi çalıştırdıkları aylarda Ek-10 Eksik Gün Bildirim Formu ve eki belgeleri vermeleri gerektiğine dikkat edilmeli. Ayrıca ileride bir denetim esnasında eksik gün gerekçelerinin ibraz edilmesi gerekebileceğinden dolayı, mutlaka bu belgelerin saklanması gerekiyor.

Silinmiş prim günlerinizi canlandırabilirsiniz

SORU: 2003 yılından beridir vergi mükellefiyim, o tarihten itibaren de Bağ-Kur kaydım vardı. Ancak sistemde Bağ-Kur kaydım görünmüyor. Bunları geri kazanma hakkım var mıdır? Gerekirse dava da açabilirim. (Haydar Ateş)

CEVAP: 1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren 5457 sayılı Yasa hükmünce sizin gibi Bağ-Kur kaydı olmasına rağmen primlerini ödemeyenler için bir düzenleme yapılmıştı. Buna göre; 30 Nisan 2008 itibarıyla Bağ-Kur’a 5 yıldan (60 ay) fazla prim borcu olanlardan prim borcunu 2 Ağustos 2009’a kadar ödemeyenlerin sigortaları durduruldu. Sigortalılığın durdurulması; prim ödemesi olanların daha önce ödediği primin tam olarak karşıladığı ay sonu itibarıyla, prim ödemesi bulunmayanların ise tescil tarihi itibarıyla gerçekleşti. Durdurulan sürelere ilişkin prim borçları silindi. Silinen sürelere ilişkin süreler sigorta süresi olarak dikkate alınmıyor. Ancak, bu uygulama günlerinizi kesin olarak kaybettiğiniz anlamına da gelmez. Çünkü, sigortası durdurularak prim borcu silinen sigortalı, istediği zaman primlerini günün değerleri üstünden ödeyerek, günlerini geri kazanabilir. Bu kapsamda prim borcunuz silinmişse, prim borçlarınızı güncel değerleri üstünden ödeyerek tekrar kazanabilirsiniz. Bu duruma kurum uygulamalarında “ihya” denilmektedir. Bunun için ayrıca dava açmaya gerek yok. Zira sizin silinen dönemde Bağ-Kur kaydınız varmış. Ancak, Bağ-Kur’a hiç kayıt ve tescil yaptırmamışsanız olsaydınız siz bugün itibarıyla ancak, 1 Ekim 2008 itibarıyla Bağ-Kur’a kayıt yaptırabilirsiniz. Bu tarihten eski bir tarih itibarıyla Bağ-Kur’a kayıt mümkün değil. Dava açsanız da netice alamazdınız.

Prim iadesi için emekli olunacak yaşı dolduracaksınız

SORU: Annem 1958 doğumlu. 2002 yılında işyeri açarak Bağ-Kurlu olmuştu. 4 yıl kadar işyerini işlettikten sonra kapatmak zorunda kaldı. Şimdi kendisinin prim ödeme durumu yok. Bu sebeple emekli olabilecek durumda değil sanırım. Bu ödediğimiz primleri devletten geri alabilir miyiz? Geri almak için ne yapmak gerekir? (Ayşe Çınar)

Cevap: Emekli olacak kadar primi olmayanların ödenmiş primlerin geri alınabilmesi sadece emekli olmak için aranan yaş haddinin doldurulması halinde mümkün. Buna ‘toptan ödeme’ denir. Bu sebeple anneniz emekli olmak için gerekli yaş haddi olan 58 yaşını doldurduğu tarihte, talep etmesi halinde ödediği primleri geri alabilir. Bunun için 58 yaşının dolduğu 2016 yılında ilgili Sosyal Güvenlik Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekir.

GSS Genel Müdürü Namık Kaya oldu

SGK’da uzun yıllar müfettiş olarak hizmet veren Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü’nde daire başkanlığı yapan Namık Kaya, GSS Genel Müdürlüğü ile görevlendirildi. Kendisine ve kuruma hayırlı olmasını dilerim. Tebrik ederim...

Ersin Umdu
[email protected]