Sigorta bilgilerini öğrenmek için şifre şartı geldi, çalışanlar mağdur oldu

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) internet sitesi aracılığıyla edinilen bilgilerin, e-devlet sistemine dahil edilmesi, çalışan kesimi zor durumda bıraktı. Çalıştığı işyerinin sigorta primini yatırıp yatırmadığını öğrenmek isteyenlerin, daha önce TC kimlik numarasıyla bu işlemi gerçekleştirirken, şimdi PTT'den e-devlet şifresi alması gerekiyor.

Milyonlarca çalışanın hizmet dökümü, sigortasının yatıp yatmadığını kontrol ve emeklilik hesaplaması başta olmak üzere yaptığı çok sayıda online işlem, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından kapatıldı. Kurumun internet sitesi aracılığıyla edinilen bilgiler, artık ancak e-devlet sisteminden alınabilecek. Bu durum en çok, çalıştığı işyerinin adına sigorta yatırıp yatırmadığını sorgulayanların işini zorlaştıracak. Daha önce kişi, SGK'nın sisteminden TC kimlik numarasını girerek adına prim yatıp yatmadığını kolayca kontrol edebiliyordu. İşverenin primi yatırmadığı ya da eksik yatırdığı durumlarda itiraz edebiliyordu. Şimdi ise bu işlemin yapılabilmesi için e-Devlet şifresi alınması gerekiyor. Bu durum yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi. SGK, kişisel bilgilerin yayınlanmamasına gerekçe olarak bilgi güvenliğini gösteriyor. Kimilerine göre yapılan doğru. Birçokları ise uygulamanın daha karmaşık yepyeni problemlere yol açacağı endişesinde.

SGK, bazı şikayetleri dikkate alarak 1 Kasım'dan itibaren kişisel bilgilere internet sitesinden ulaşılması uygulamasını durdurdu. Bu bilgilere ulaşmak isteyenlerin artık e-devlet şifresi alarak www.türkiye.gov.tr adresinden işlem yapması gerekiyor. e-devlet uygulaması da bir başka tartışmayı beraberinde getirdi. Merkez postaneler tarafından verilen e-devlet şifresi 1 TL. Şifrenin unutulması halinde 10 lira verip yenisini çıkarmak gerekiyor. e-devlet sistemi, bilgi güvenliği açısından işlemlerin bizzat kişilerin kendisi tarafından yapılması esasına dayanıyor. Şifre aldıktan sonra sistem üzerinden yapılacak başvurular, resmi işlem olarak kabul edilip işleme alınıyor. Başvuru sahipleri süreci de yine internet üzerinden takip edebiliyor. Şifre kişiye özel olup, vekalet dahil hiçbir şekilde devredilemiyor ve sorumluluk kişiye ait oluyor. Ancak hem internet kullanan kişi sayısı hem de yaş ortalaması dikkate alındığında emeklilik çağındaki çok sayıda insanın, kendi başına e-devlet üzerinden bilgiye ulaşması mümkün değil. Bu durum, sigorta bilgilerini korumak adına, evlenme, boşanma hakkındaki davalardan tutun çocukların okul durumuna kadar bütün kişisel bilgilerin ortaya dökülmesi sonucunu doğurabilecek. Zira e-devlet şifresiyle kişi bütün şahsi bilgilerini internet ortamında görebilecek. Bu şifrenin başkasının eline geçmesi halinde ise aynı bilgileri herkes paylaşmış olacak.

SGK'nın yeni uygulamasından en çok etkilenen bir diğer grup ise sosyal güvenlik uzmanları. Uzmanlar, vatandaştan gelen 'Ne zaman emekli olurum, nasıl emekli olurum?' gibi soruları, vatandaşın bütün bilgilerini TC kimlik numarasıyla kurumun internet sitesinden görüp ona göre cevaplıyordu. SGK bu sistemi kapattığı için uzmanlar vatandaşın sorularına eskisi kadar kolay cevap veremeyecek. Bu durum bir yandan sosyal güvenlik uzmanlarının işlerini sekteye uğratırken, diğer yandan kurumun iş yükünü artıracak. Vatandaş, daha önce sosyal güvenlik uzmanından aldığı bilgiyi şimdi SGK'dan talep edecek.

e-devlet uygulamasında TC kimlik numarası ile eşleşmemiş sigorta sicil numaraları büyük sorun teşkil ediyor. Çünkü e-devlet üzerinden hizmet alınırken her türlü işlem yalnızca TC kimlik numarasıyla yapılıyor. Yani kişilerin sigorta sicil numaralarıyla işlem yapması mümkün değil. Ancak birçok eski SSK ve Bağ-Kur'lunun sigorta sicil numaraları TC kimlik numarası ile eşleşmiş değil. Bu sebeple devlet üzerinden TC kimlik numaralarını girmeleri halinde hizmetlerini göremeyecekler.

e-devlet şifresi, yatalak hastayı ambulansla PTT'ye getirtiyor

e-devlet şifrelerinin yalnızca PTT'den ve kişinin bizzat kendisi tarafından alınabiliyor olması kimi sıkıntıları beraberinde getiriyor. Şifreyi almak için yer yer PTT önlerinde kuyruklar oluşuyor. Ayrıca çeşitli rahatsızlıkları olan, hastanede yatan ya da yatalak durumda olan vatandaşların PTT'ye bizzat gelmek zorunda kalması, mağduriyetlere yol açıyor. Geçtiğimiz günlerde Mersin'in Silifke ilçesinde yaşanan bir olay, bu konuda yeni bir düzenleme yapılması ihtiyacını gözler önüne serdi. Silifke'de felç geçirip yatalak duruma düşen Hasan Ali Kaya, 'e-devlet' şifresi alabilmek için yakınları tarafından PTT'ye ambulansla getirildi. Babasının 6 aydır felçli olduğunu ve bütün işlemlerini kendisinin vekaletle yürüttüğünü söyleyen oğul Mustafa Kaya, tüm devlet dairelerinde geçerli olan vekaletin PTT'de işe yaramadığını söyledi. Kaya, şifreye babası için evde bakım ücreti başvurusu yapabilmek için ihtiyaç duyduklarını belirtti. Bu arada, PTT'ye sınırlı sayıda gelen şifrelerın çabuk tükenmesi, vatandaşı zor durumda bırakıyor.

Şifresini kaybeden 10 kat ceza ödüyor

e-devlet uygulaması SSK ve Bağ Kur hizmet dökümü dışında pasaport müracaatı, Türk Telekom fatura bilgi sorgulaması, vergi kimlik numarasını öğrenme, askerlik yoklaması, sürücü ceza puanını öğrenme, otomobilin vergi borcunu öğrenme, Yargıtay kararlarına ulaşmak, araç sorgulama, dava tarihini görme ve çocukların okul durumu gibi 198 hizmet veriyor. Ancak şifrenin unutulması halinde ikincisini almak isteyene ceza veriliyor. İlk şifre 1 liraya verilirken ikincisi için 10 lira alınıyor. Uzmanlar, bu durumun e-devlet uygulamasının önündeki en büyük engel olduğunu belirtiyor. Halihazırda yaklaşık 500 bin kişi e-devlet'i kullanıyor.