657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 104. maddesinin (D) fıkrasında; "D) Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihi esastır." denilerek doğum ve süt izinlerinin kullanımına ilişkin açıklama yapılmıştır. Kanun maddesi uyarınca doğum sonrası kadın memurun ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni kullanma hakkı mevcuttur.
16.01.2013 tarihli ve 34932 sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı İzin Yönergesinin "Mazeret izni" başlıklı 10. maddesi 1. fıkrası (b) bendinde; "(1) Verilmesi zorunlu olan mazeret izinleri şunlardır: d) Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir." hükümleri bulunmaktadır.
Ayrıca aynı yönergenin "Mazeret izni" başlıklı 23. maddesi 1. fıkrası (d) bendinde; "b) Kadın sözleşmeli personele, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir." sözleşmeli personele ve aynı yönergenin "Mazeret izni" başlıklı 28. maddesi 2. fıkrasında; "(2) Geçici personele, çocuklarını emzirmeleri için doğum sonrası izin süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir." geçici personele de süt izni verileceği kayıt altına alınmıştır.
Konuya ilişkin yukarıda yer verdiğimiz yönerge hükümlerinde süt izninin kullanımına ilişkin olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa atıfta bulunulmuş ve bu izin verilmesi kanunen zorunlu olan mazeret izinleri arasında sayılmıştır. Buradan da açıkça görüleceği üzere süt izni verilmesi zorunlu olup bu iznin kullanımında amirin takdir hakkı yoktur.
Milli Eğitim Bakanlığı süt iznine son noktayı koymuş ve süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda sınıf öğretmeni olan memurun tercihin esas olacağını 03.10.2013 tarih ve 2818286 sayılı yazısı ile bildirmiştir.
Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 07.02.2013 tarih ve 92617 Sayılı Yazısı ile Türk Eğitim Sen'e verilen cevapta ek ders ücretinden yararlanmakta olan yöneticilerin ve rehber öğretmenlerin, süt izni kullandıkları güne rastlayan ek ders ücretlerinin tam olarak ödenmesi gerektiğini belirtmiştir.
Süt izni kullanan rehber öğretmenin ek ders ücreti kesilmeyecek
Bu nedenle süt izninin kullanımını belirleme ve saatini seçme konusunda ilk söz anneye ait olduğundan süt izni tarih ve zamanlarının okul idaresine bildirilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan Konya ilinde görev yapan bir öğretmenin süt izninin kullanımının idarece kısıtlanması üzerine Konya İdare Mahkemesi'nde açmış olduğu E:2010/146 sayılı davada; idare mahkemesi süt izninin saatini belirleme konusunda saat seçim hakkının açık ve net bir şekilde anneye ait olduğunun mevzuat hükümlerinde belirtildiği düşüncesinden hareketle, idarenin getirmiş olduğu kısıtlamanın telafisi güç ve imkansız zararlara yol açacağını göz önünde bulundurarak idari işlemin yürütmesini durdurmuştur.
Yukarıdaki mevzuat hükümleri ve mahkeme kararlarından da anlaşılacağı üzere süt izninin kullanımını belirleme ve saatini seçme konusunda ilk söz anneye aittir.
Ahmet KANDEMİR
