Türkiye’de 6 yılda 13 ilaç şirketi yabancıya satıldı

Geçen hafta ilaç sektörünün köklü kuruluşlarından Mustafa Nevzat’ın hisselerinin yüzde 95.6’sının ABD’li Amgen Grubu’na satılmasıyla, ABD ve Avrupa’daki krizde büyüme olanağı bulamayan uluslararası ilaç devlerinin Türkiye pazarına yönelik ilgisini bir kez daha gündeme getirdi. Ekonomist Dergisi’nin haberine göre, Türkiye’de 2006 yılından bu yana toplam 13 ilaç şirketi yabancı yatırımcıya satıldı.

2003’ten bu yana satışlar
Türkiye’nin ilk ilaç üreticisi İbrahim Etem Ulagay İlaç Sanayi 2003 yılında hisselerini İtalyan ilaç devi Menarini Group’a satmıştı. Yabancı sermayenin Türkiye pazarında ses getiren en önemli girişimi, 2003’te Fako İlaç’ın 63 milyon dolara Actavis Grubu’na satılmasıyla gerçekleşti. 2006’da Actavis, Fako’nun kalan yüzde 11’lik hissesini de satın aldı. Aynı yıl, Biofarma, Munir Şahin İlaç, Taymed ve Deva Holding’in satış işlemleri oldu. Yerli ilaç sektörünün en büyük şirketlerinden Eczacıbaşı İlaç ise, 2007’de hisselerinin yüzde 75’ini Çek Cumhuriyeti menşeli Zentiva’ya sattı.

Amgen’in büyük yatırımı
Bu satışlarla birlikte Türkiye’deki en büyük 20 ilaç firmasının 15’i yabancı sermayeye dâhil oldu. Geçtiğimiz günlerde sektör büyük bir işleme daha sahne oldu. İlaç sektöründeki en son satın alma ise geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin en eski ilaç firmalarından Mustafa Nevzat İlaç Sanayi’nin hisselerinin 95.6’sını dünyanın en büyük ilaç üreticilerinden ABD’li Amgen7ı 700 milyon dolara satın almasıyla yaşandı. Amgen’in biyoteknolojik ilaç üretimi ile ilgili Türkiye’de büyük bir yatırıma hazırlandığı da konuşuluyor.

Yüzde 90 pazar payı
Küresel düzeyde faaliyet gösteren ilaç şirketlerinin bazıları 50 yılı aşkın hatta 100 yıla yakın bir süredir Türkiye’de hizmet sunuyor. Bazıları ise son yıllarda birleşme ve satın alma yoluyla veya doğrudan Türkiye ilaç sektörüne girmiş durumdalar. Ayrıca, büyük şirketlere bakıldığında, yerli olarak nitelendirilenlerin pek çoğunun uluslararası ortakları bulunduğu da görülüyor. Bu da ilaç sektörünün küreselleşmesinde doğal olarak değerlendiriliyor.

Avrupa’nın 6’ncı büyük pazarı

Son yıllarda sürekli artan bir büyüme grafiği gösteren dünya ilaç pazarının 880 milyar dolarlık bir değere sahip olduğu tahmin ediliyor.
Türkiye’de ise sağlık alanında yapılan köklü değişimlerin etkisiyle 2004 yılında 5.7 milyar dolar olan ilaç pazarı bugün 11 milyar dolara ulaşmış durumda.
Pazar hacmiyle Avrupa’nın en büyük 6’ncı dünyanın ise 14’üncü pazarı olan Türkiye’de ilaç sektöründe yaklaşık 300 kuruluş faaliyet gösteriyor.
Yaklaşık 25 bin kişiye istihdam sağlanan sektördeki 42 üretim tesisinin 14’ü çok uluslu şirketlere ait.