YURTDIŞINDA ALINAN AKADEMİK UNVANLARIN DEĞERLENDİRME İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK USUL VE ESASLAR BELİRLENDİ
Yurtdışından alınan doktora, sanatta yeterlilik,doçentlik ve profesörlük unvanlarının Türkiye'de eş değerliliğinin kabulü için daha önceden ilgili kanun gereği sadece yurtdışında bu unvanlarla 2 (iki) yıl süre ile herhangi bir kurumda çalışmış olmak şartı aranmakta idi.
Son yıllarda yurtdışından alınan doçentlik ve profesörlük unvanları ile ilgili gelen şikayetler üzerine Yükseköğretim Kurulu ve Üniversitelerarası Kurul işbirliği halinde çalışarak ilk kez "yurtdışında alınan doktora, sanatta yeterlik, doçentlik ve profesörlük unvanlarını değerlendirme işlemlerinde uyulacak usul ve esaslar" belirlenmiştir.
Belirlenen yeni usul ve esaslarla getirilen temel yenilik yurtdışında doktora, sanatta yeterlilik, doçentlik ve profesörlük unvanlarını alan kişilerin, Türkiye'de bu unvanlara sahip olan kişilerden istenen asgari şartları yerine getirmiş olmasının aranmasıdır.
Unvanların denkliği için Türkiye'de söz konusu unvanlar için arananasgari yayın ve dil şartlarının sağlanmış olması gerekmektedir. Türkiye'deki asgari dil ve yayın şartını sağlayamayanlar bu şartları yerine getirdikten sonra tekrar denklik için başvurabileceklerdir.
Ayrıca yurtdışında profesörlük veya doçentlik unvanını almış olanlardan, kesintisiz olarak en az 2 (iki) yıl bu unvan ve yetki ile yabancı ülkelerdeki Yükseköğretim Kurulunca tanınan öğretim ve araştırma kurumlarında çalışmış olmaları gerekmektedir. Yükseköğretim kurumu niteliğinde olmayan, araştırma merkezi ve benzeri kurumlardaki çalışmalar kabul edilmeyecektir.
Doktora denkliği işlemlerinde ilk kez Lisans ve yüksek lisans diplomaları ile Türkiye'de doktoraya kabul için aranan dil yeterliliğini sağladığına ilişkin belgeler de istenecektir . Bu diplomalar yabancı ülkede alınmış ise Yükseköğretim Kurulundan alınmış denklik belgesinin aslı veya onaylı sureti verilecektir. Ayrıca doktora eğitiminin Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınan yükseköğretim kurumlarındaörgün eğitim yöntemiyle alınmış olması şartı da getirilmiştir.
Doçentlik denkliği işlemlerinde ilk kez Doktora belgesinin aslı veya onaylı tercümesi, belge yurtdışında alınmış ise eşdeğerlik belgesi veya onaylı sureti istenecektir.
Profesörlük denkliği işlemlerinde ilk kez Doçentlik belgesinin aslı, belge yabancı ülkede alınmış ise Türkiye'de alınan eşdeğerlik belgesi veya onaylı sureti istenecektir.
Yurtdışında bu unvanlara sahip olup Türkiye'de eşdeğerlilik için başvuran yabancılar içinde aynı şartlar geçerli olacaktır.
Bugüne kadar ÜAK bünyesinde bu alanda yürütülen denklik çalışmalarında alınan belgelerle ilgili bir teyit işlemi yapılmamaktaydı. Yeni getirilen düzenlemede yurt dışından alınan akademik belgelerin yurt dışındaki kurumlardan verilip verilmediği de yazışma yoluyla teyit edilecek. Böylece sahteciliğin önüne de geçilmeye çalışılmıştır.
Bu Usul ve Esasların yürürlüğe girdiği tarihten önce denklik işlemleri için Üniversitelerarası Kurul'a başvurmuş olanlar hakkında bu düzenleme ile getirilen ek kriterler uygulanmayacaktır.
Kamuoyuna duyurulur.
YURTDIŞINDA ALINAN DOKTORA, SANATTA YETERLİK, DOÇENTLİK, PROFESÖRLÜK UNVANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Usul ve Esasların amacı, yurtdışında alınan doktora, sanatta yeterlik, doçentlik ve profesörlük unvanlarını değerlendirme işlemlerinde uyulacak usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Usul ve Esaslar, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 11 inci, 27 nci ve 28 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Yurtdışında Alınan Profesörlük, Doçentlik ve Doktora Unvanlarının Değerlendirilmesine İlişkin Başvuruları İnceleme Komisyonu
MADDE 3- (1) Yurtdışında Alınan Profesörlük, Doçentlik ve Doktora Unvanlarının Değerlendirilmesine İlişkin Başvuruları İnceleme Komisyonu, yükseköğretim kurumlarında profesör olarak çalışan öğretim üyeleri arasından ve farklı bilim alanlarından olmak üzere Üniversitelerarası Kurul tarafından seçilen bir başkan ve iki üyeden oluşur. Başkan ve üyelerin görev süresi dört yıldır.
Yurtdışında alınan doktora unvanlarının denkliği
MADDE 4- (1) Adaylar, yurtdışında almış olduğu doktora unvanının 2547 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (b) bendinin beş numaralı fıkrası uyarınca Türkiye'de yapılan doktoraya eşdeğer sayılması için, aşağıdaki belgeleri dilekçelerine ekleyerek Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına başvurur.
a) Doktora diplomasının aslı ve noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı tercümesi,
b) Lisans diplomasının aslı veya onaylı sureti, diploma yabancı ülkede alınmış ise Yükseköğretim Kurulundan alınmış denklik belgesinin aslı veya onaylı sureti,
c) Yüksek lisansla birleştirilmemiş doktora eğitimleri için yapılan başvurularda, yüksek lisans diplomasının onaylı sureti, diploma yabancı ülkede alınmış ise Yükseköğretim Kurulundan alınmış denklik belgesinin aslı veya onaylı sureti,
ç) Doktora diplomasına esas teşkil eden transkript aslı ve noter onaylı tercümesi,
d) Doktora diplomasına esas teşkil eden doktora tezinin ciltli bir örneği ile elektronik ortamda kaydı,
e) Türkiye'de doktoraya kabul için aranan dil yeterliliğini sağladığına ilişkin belge,
f) Özgeçmiş,
g) Nüfus cüzdanı fotokopisi.
(2) Doktora eğitiminin Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınan yükseköğretim kurumlarında örgün eğitim yöntemiyle alınmış olması şarttır.
Yurtdışında alınan sanatta yeterlik derecesinin denkliği
MADDE 5- (1) Adayların yurtdışında almış olduğu sanatta yeterlik derecesinin 2547 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (t) bendinin dört numaralı fıkrası uyarınca Türkiye'de
yapılan doktora düzeyinde sanatta yeterlik derecesine eşdeğer sayılması için, aşağıdaki belgeleri dilekçelerine ekleyerek Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına başvurur.
h) Sanatta yeterlik diplomasının aslı ve noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı tercümesi,
i) Lisans diplomasının aslı veya onaylı sureti, diploma yabancı ülkede alınmış ise Yükseköğretim Kurulundan alınmış denklik belgesinin onaylı sureti,
j) Yüksek lisans diplomasının aslı veya onaylı sureti, diploma yabancı ülkede alınmış ise Yükseköğretim Kurulundan alınmış denklik belgesinin onaylı sureti,
ç) Sanatta yeterlik diplomasına esas teşkil eden transkriptin aslı ve noter onaylı tercümesi,
k) Sanatta yeterlik diplomasına esas teşkil eden tezinin ciltli bir örneği ile elektronik ortamda kaydı,
l) Sanatta yeterlik eğitimine ilişkin afişler, resital çalışmaları, plaklar, elektronik kayıtlar, posterler ve benzeri çalışmalar,
m) Türkiye'de sanatta yeterlik eğitimine kabul için aranan dil yeterliliğini sağladığına ilişkin belge,
n) Özgeçmiş,
ğ) Nüfus cüzdanı fotokopisi.
(2) Sanatta yeterlik eğitiminin Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınan yükseköğretim kurumlarında örgün eğitim yöntemiyle alınmış olması şarttır.
Yurtdışında alınan doçentlik unvanının denkliği
MADDE 6- (1) Yurt dışında alınmış olan doçentlik unvanının denkliği için aşağıdaki şartlar aranır.
a) Doktora, tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlik unvanını aldıktan sonra yabancı ülkelerde doçentlik unvanını veya yetkisini almış olanlardan, kesintisiz olarak en az iki yıl bu unvan ve yetki ile yabancı ülkelerdeki Yükseköğretim Kurulunca tanınan öğretim ve araştırma kurumlarında çalışmış olmak. Yükseköğretim kurumu niteliğinde olmayan araştırma merkezi ve benzeri kurumlardaki çalışmalar kabul edilmez.
b) İlgili bilim alanında Türkiye'de doçentlik sınavına başvurmak için aranan dil ve asgari yayın şartlarını sağlamış olmak.
(2) Adaylar, dilekçelerine aşağıdaki belgeleri ekleyerek Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına başvurur.
a) Doçentlik belgesinin aslı ve noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı tercümesi,
b) Yabancı ülkede doçent unvanı ile bir yükseköğretim kurumunda kesintisiz olarak en az iki yıl çalıştığını gösteren belgenin aslı ve noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı tercümesi,
c) Doktora, tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlilik belgesinin aslı veya onaylı tercümesi, bunların yurtdışında alınmış olması halinde eşdeğerlik belgesi veya onaylı sureti,
ç) Yayın listesi ve çalışmaların birer nüshası,
d) Türkiye'de doçentlik başvurusu için aranan dil yeterliliğini sağladığına ilişkin
belge,
e) Özgeçmiş,
f) Nüfus cüzdanı fotokopisi.
Yurtdışında alınan profesörlük unvanının denkliği
MADDE 7- (1) Yurtdışında alınmış olan profesörlük unvanının denkliği için aşağıdaki şartlar aranır.
o) Yurtdışında Yükseköğretim Kurulunca tanınan bir yabancı yükseköğretim kurumundan profesörlük unvan ve yetkisini almış olanlardan, kesintisiz en az iki yıl bu unvan ve yetki ile yabancı ülkelerde Yükseköğretim Kurulunca tanınan öğretim ve araştırma kurumlarında çalışmış olmak. Yükseköğretim kurumu niteliğinde olmayan araştırma merkezi ve benzeri kurumlardaki çalışmalar kabul edilmez.
p) İlgili bilim alanında Türkiye'de profesörlüğe başvurmak için aranan asgari yayın şartlarını sağlamış olmak.
(2) Adaylar, aşağıdaki belgeleri dilekçelerine ekleyerek Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına başvurur.
c) Profesörlük belgesinin aslı ve noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı tercümesi,
d) Yabancı ülkede profesör unvanı ile bir yükseköğretim kurumunda kesintisiz en az iki yıl çalıştığını gösteren belgenin aslı ve noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından onaylı tercümesi,
e) Doçentlik belgesinin aslı, belge yabancı ülkede alınmış ise Türkiye'de alınan eşdeğerlik belgesi veya onaylı sureti,
ç) Doktora, tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlik belgesi, bunların yurtdışında alınması halinde eşdeğerlik belgesi veya onaylı sureti,
f) Yayın listesi ve çalışmaların birer nüshası,
g) Özgeçmiş,
h) Nüfus cüzdanı fotokopisi.
Sunulacak belgeler için ortak hükümler
MADDE 8- (1) Denkliği talep edilen doktora veya sanatta yeterlik öğrenimi ya da doçentlik ve profesörlük unvanıyla yapılan çalışma sürelerinde kullanılan pasaportların asılları veya giriş çıkış tarihlerini ve işlem gören sayfaları havi okunaklı Türk dış temsilcilikleri veya noter tarafından onaylanmış suretinin başvuru dosyasıyla birlikte sunulması şarttır.
(2) Dilekçe ekinde sunulacak belgelerin suretleri, asıllarıyla birlikte sunulmak şartıyla, evrakı almaya yetkili Üniversitelerarası Kurul çalışanları tarafından da onaylanabilir.
Yabancıların müracaatı
MADDE 9- (1) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarında aranan kriterleri sağlamaları şartıyla, yabancı ülke vatandaşı olanlar da, Türkiye'de çalışmaları halinde denklik için başvurabilirler.
Yapılacak işlemler
MADDE 10- (1) Komisyon, yurtdışında alınan doktora, sanatta yeterlik, doçentlik ve profesörlük unvanlarının denkliğine ilişkin başvuruları, unvanlara ilişkin diploma ve belgelerin yurtdışındaki ilgili yükseköğretim kurumundan verildiğini teyit ettikten sonra inceler.
Komisyon, doğrudan ya da gerekli gördüğü hallerde aday için ilgili bilim alanındaki profesörler arasından üç kişilik bir alt komisyonun görüşünü alarak, adayın unvanı aldığı ülkedeki yükseköğretim kurumunun düzeyinin Türkiye'deki yükseköğretim kurumlan düzeyinde olup olmadığını araştırır ve bir eşdeğerlilik raporu hazırlar.
q) Eşdeğerlik raporu esas alınarak doktora, sanatta yeterlik, doçentlik veya profesörlük unvanlarının alındığı yabancı kurumun ilgili ülke makamları ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış bir kurum olduğu ve bu kurumların Türk yükseköğretimi düzeyine eşdeğer olduğuna, ayrıca belirlenen diğer şartların sağlandığına Üniversitelerarası Kurulca karar verilmesi halinde, başvurulmuş olan unvana göre doktora, sanatta yeterlik, doçentlik veya profesörlük denklik belgesi verilir.
r) Yapılan inceleme sonucunda, unvanın alındığı ve çalışmanın yapıldığı yabancı kurumun Türk yükseköğretim düzeyine eşdeğer bulunmadığına veya belirlenen diğer şartların sağlanmadığına Üniversitelerarası Kurulca karar verilmesi halinde, denklik talebi gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir.
Evrak teslimi
MADDE 11- (1) Denklik başvurusunun kabulü ya da reddi halinde, evrak asıllarının birer örneği dosyasında saklanmak üzere alındıktan sonra, posta yolu ile teslim edilir. Elden teslim ise başvuru sahibinin bizzat kendisine veya noter ya da Türk dış temsilcilikleri tarafından düzenlenmiş vekaletname ibrazı halinde başvuru sahibinin vekiline yapılabilir.
(2) Başvuru sırasında Kurula verilen onaylı suret ve onaylı tercüme belgeleri, başvuru sahibine iade edilmez ve Kurulca incelemeye esas belge olarak dosyasında saklanır.
Çeşitli hükümler
MADDE 12- (1) Üniversitelerarası Kurul tarafından verilen denklik belgelerine ilişkin bilgiler, gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşların erişimine açılır.
Uluslararası andlaşma hükümleri
MADDE 13- (1) Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası andlaşmaların denkliğe ilişkin hükümleri saklıdır.
GEÇİCİ MADDE- Bu Usul ve Esasların yürürlüğe girdiği tarihten önce denklik için Üniversitelerarası Kurula başvurmuş olanlar hakkında bu düzenleme ile getirilen ek kriterler uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 14- (1) Bu Usul ve Esaslar, Üniversitelerarası Kurul tarafından kabulü tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15- (1) Bu Usul ve Esasları Üniversitelerarası Kurul Başkanı yürütür.
