AĞIZ YARALARINA KARŞI HER GÜN TAZE NAR SUYU
Bazı hastalarda karaciğer, akciğer, kemik ve beyin metastazları görülebilir. Bu durumda hastaya yeni bir kemoterapi kombinasyonu önerilir. Yeni kombinasyon; en az iki-üç kez uygulandıktan sonra fayda sağlanamazsa değiştirilmelidir.
Kemoterapi esnasında, hastalarda kilo kaybı gözükebilir. Kemoterapi ve radyoterapinin birlikte uygulanması sonucu ağız hijyeni bozulabilir. Bununla mücadele etmek için hasta; dondurulmuş hakiki meyve suyu emmelidir.
Karadut şurubu, papatya ve yeşil çay ise ılık olarak ağızda bir müddet tutularak içilmelidir. Özellikle nar suyunun, mukozitlere (kemoterapinin yan etkisi) iyi geldiği bilinmektedir. Her gün bir bardak nar suyu içilmesi ve 30 saniye kadar ağızda tutulması önemle tavsiye edilir.
Mor menekşe çayı ve karbonatlı su da ağız hijyeni için gereklidir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar; günde dörtbeş kere karbonatlı su ile yapılan gargaranın etkili olduğunu göstermiştir.
Ağız hijyeni kontrol edilemiyorsa, mantar ilaçları solüsyon şeklinde hastaya verilebilir. Şeker ve tansiyonu olmayan hastalara meyan kökü tableti emmeleri de önerilir.
AMELİYAT YERİNE KEMOTERAPİ
Nazofarenks kanserleri; en çok boyun metastazıyla karşımıza çıkar. Tedavide ameliyat yerine kemoterapi ve radyoterapi tercih edilir. Radyoterapi yüzde 70 başarı sağlar.
Tedaviye, üç kür kemoterapi ile başlanır. Bu tedavide cisplatin, doksarubisin, 5-FU, taxanlar gibi ilaçlarla büyük oranda fayda elde edilir. Kemoterapi sonrası radyoterapi yapılabilir. İki tedavinin eş zamanlı uygulanması da başarılı sonuçlar vermiştir.
Bu kanserde, uzak organlara metastaz oluşumu fazladır. Bu nedenle hastalar, tedavi sonrası çok sıkı kontrol edilmelidir. Üç ayda bir, bilgisayarlı tomografi, MR ve biyokimya testleri istenmelidir.
Prof. Dr Erkan TOPUZ
