Özel BSK Eskişehir Anadolu Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr. Mehmet Çelebioğlu, insülin direnci ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
İnsülin direnci, vücutta şekeri kontrol etmek için salgılanan insülinin etkisini yapmasındaki zorluk olarak tanımlanabilir; yani vücut normalde şekeri 1 ünite insülinle kontrol altına alacakken böyle bir direnç olduğu için 2- 3 ünite salgılamaktadır. Direnç arttıkça, şeker kontrolü için salgılanan insülin de artmış olur, bu da vücutta gereksiz insülin salgılanması anlamına gelmektedir.
İnsülinin vücutta yağ depolayıcı özelliği vardır; çok fazla insülin salgılanması kilo alımına, karaciğer yağlanmasına, kalp damarları ve diğer damarlarda yağlanmaya neden olabilir. İnsülin direnci şikayeti yaşayan kişiler spor yapsalar, dikkatli beslenseler bile kilo vermekte çok zorlanırlar. Küçük atıştırmalıklarla dahi hemen kilo alabilirler. Çok salgılanan insülin, alınan gıdaları hemen yağ olarak depolamak isteyecektir.
İnsanların metabolizma ayarları farklıdır ancak insülin direnci yüksek olan kişilerde kilo vermek neredeyse imkansız hale gelmektedir. Giderek hep daha çok salgılanmak zorunda kalınan insülin, zaman içinde pankreası yorar. Pankreas yetmezliği ve şeker hastalığına kadar gidebilen ciddi bir tablo karşımıza çıkabilir.
İnsülin direnci birtakım ilaçlarla kontrol altına alınabilir. Sağlıklı bir beslenme ve egzersiz programı ile birlikte gerekli ilaçlar kullanıldığı zaman, kişi kilo vermeye başlar. İnsülin direncini önleyen ilaçlar şeker tedavisinde de kullanılan ilaçlardır ve 2-3 ay içinde insülin direnci kontrol altına alınıp, seviyesi tamamen normale getirildikten sonra ilaç tedavisi sonlandırılır. Böylece kilo alımı, aşırı yağlanma, damar yağlanmaları, ateroskleroz, kalp damar hastalığı riskleri, karaciğer yağlanması riski, özellikle risk altındaki insanlardaki şeker hastalığına doğru gidişat tamamen engellenmiş olur. Özellikle şeker hastalığı riski taşıyan hastalarda insülin direnci tespit edilip, doğru tedavi uygulandığında hastalık hiç başlamadan önlenmiş olur. Bu nedenle insülin direnci zamanında tedavi edildiğinde şeker hastalığı riskini ortadan kaldırmak mümkündür.
Aşırı yağ dokusu ve kilo insülin direncini artırmaktadır. İnsülin direnci bazen genç bayanlarda polikistik over sendromu gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Ama kilo konusu tam bir kısır döngü olarak tanımlanmaktadır. “Yağlanma ve kilo artışı = İnsülin direnci = Yağlanma”. Bu kısır döngüden kurtulmanın kolay bir yolu ise insülin direncinin kontrol altına alınmasıdır.