Üzüm çeşitleri karşısında durup kalmış öylece bakıyordu. Sonunda konuştu: “Hayatta meyve kurusuna dair algılarım sonsuza dek değişti!”. Sultani üzüm, kuru incir ve Malatya kayısısı yurtdışında bilinen ve yemek meraklılarının tanıdığı lezzetler, ancak bu konuda iddialı olanları bile şaşırtacak denli çok çeşitte meyve kurusuna sahip bir ülkede yaşıyoruz. Nitekim bizim ziyaretçi de 6-7 üzüm çeşidinden sonra saymayı bırakmış, salkım salkım dalında kurumuş kara kara üzümlere dalgın dalgın bakakalmış, adeta dalında kurumuş kara üzüme sevdalanmıştı.
Kuşkusuz Anadolu’nun meyve kurularıyla, daha doğru deyişle kuruyemişlerle olan aşkı çok köklü. Dalları yıkılan meyve ağaçlarıyla dolu bu topraklarda meyveyi kurutmak veya pestilini yapmak en geçerli saklama yöntemlerin başında geliyor. Türk mutfağını yeni tanıyanlar için kuru meyveler, cevizli sucuklar, pestillerdeki çeşitlilik inanılmaz bir zenginlik sunuyor. Kışa hazırlıkların tamamlandığı bu dönemde kuru üzümler, erikler, kayısılar, incirler piyasada çeşit çeşit. Dut kurusu bile çeşitlendi, artık karası da bulunuyor. Kuru üzüm çeşitleri saymakla bitmeyecek kadar çoğaldı. Hele salkım salkım kurutulanları akılları baştan alacak güzellikte. Kayısı ve incirin bile türlü türlü kurutma biçimi var. Kâh yaprak yaprak açılarak kurutuluyor, kâh yumruk gibi bütün kalıyor. Bugünlerde atom incir diye kocaman armut gibi kuru incirler piyasada boy gösteriyor. Klasik yassıltılıp kurumuşu ise sarı sarı kutulara dizildiğinde çok cazip oluyor. Ege’de Tire gibi bazı yerlerde yapılan kekik suyuna bandırılmış incir kurusu ise akılları baştan alıyor.
Meyveleri yassıltarak kurutmanın ilginç bir örneği de Fransa’da görülüyor. Fransa’nın Loire bölgesinde Saumur civarındaki mağaralarda bütün elma kurusu yapılıyor. Her bir elma kururken pat pat üstüne vurulup yassıltıldığı için tokmaklanmış elma anlamında “pommes tapées” adını alıyor. Aynı bölgede armut da aynı şekilde tap taplanarak kurutuluyor “poires tapées” adıyla özellikle armut rakısıyla şık şişelere konularak çok yüksek fiyatlara satılıyor. Bizde de bir zamanlar besbelli ki benzer gelenek varmış. Günümüzde elma bütün olarak pek kurutulmasa da, bir zamanlar oyulmuş elma bütün olarak da kurutuluyormuş. Arif Bilgin’in “Osmanlı Saray Mutfağı” kitabında verdiği Topkapı Sarayı alım listelerine göre 1573 yılında saray mutfağına Akşehir’den tam 230.000 adet “tüffah-ı huşk-ı oyma” yani oyulmuş elma kurusu alınmış. Akşehir’den Topkapı Sarayı’na gelen bir başka meyve kurusu ise oldukça ilginç: “Rişte-i emrud-i
huşk”, yani ince kıyılmış armut kurusu. Aynı yıl saray mutfağına taa Konya Akşehir’den 614 kıyye ince ince kıyılmış armut kurusu taşınmış. Akşehir’in saraylara layık bu iki ürünüyle meyve kurutmada da önemli bir elma-armut cenneti olduğu anlaşılıyor. Saray mutfağına giren diğer meyve kuruları da dönemin zenginliği hakkında fikir veriyor. Anadolu’nun dört tarafından en iyi meyveler özenle kurutulup sarayın yolunu tutuyormuş. Mevîz-i Şami (kuru Şam üzümü), mevîz-i sûrh (kuru kırmızı üzüm), mevîz-i siyah (kuru kara üzüm), zerdâlû-i huşk (zerdali kurusu), kayısı-i huşk (kayısı kurusu), emrud-i huşk (armut kurusu), kızılcık-i huşk (kızılcık kurusu) diye liste uzayıp gidiyor. Meyvelerin nefaseti arttıkça yollar da uzuyor, taa Mardin'den Sultan’a yörenin nadide icâs eriği gidiyor.
Doğrusu pek çok zenginliğimizi kanıksadığımız ve yeterince kadrini bilmediğimiz gibi, binbir çeşit meyve kurularının keyfini de yeterince süremiyoruz. Anadolu’da her çocuk cebine doldurulmuş fındık, ceviz, üzüm, dut kurusu atıştırarak büyür. Ne yazık ki artık günümüz çocukları büyüdükçe de büyüdüğü lezzetleri o hızla unutuyor. Hatta çoğu şehir çocuğu lezzeti kadar faydası da bol geleneksel kuruyemişler yerine rengi, tadı sentetik, boyası, esansı gibi zararı da bol jelibonlara kapılıyor. Kuru kuru kara kara üzümlerin güzelliğine artık dönüp bakan yok. Sonbaharın yağmurlarla ıslanan kuru güzelliğini sofranıza kuru meyvelerle yaptığınız lezzetlerle yansıtın, kuru güzelliklere bizim şaşkın bakakalan yabancı gibi sevdalanacaksınız.
Kuru sevda
Geçenlerde çok uzaklardan, Avustralya'dan gelen bir grup yemek meraklısını çarşıda gezdiriyordum. Mısır çarşısında Malatya pazarında kuru meyve, pestil ve cevizli sucukları anlatırken içlerinden birinin şaşkınlık içinde duraksadığını fark ettim.
Uyarı: Sitemizde yer alan yazı, haber, makale, video, yorum ve tüm tıbbi bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır. Bu bilgiler zamanla geçerliliğini kaybedebilir. Sitede yer alan bu bilgiler hiçbir zaman doktor muayenesinin yerini alamaz, doktor muayenesi ve tedavisi yerine kullanılamaz, kişisel teşhis ve tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilemez. Bitki Ansiklopedisinde ve haberlerde yer alan bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır, uzmana danışmadan bilinçsiz kullanımda ilaçlarla etkileşime girerek ciddi yan etkiler oluşturabilir, başka bir hastalığı tetikleyebilir veya bir organınıza zarar verebilir. Sağlığınızla ilgili durumlarda lütfen uzman bir doktora danışınız. Sitemiz, uzman bir doktora danışılmadan yapılan herhangi bir uygulamadan doğabilecek zarardan sorumlu tutulamaz. Sitemizi ziyaret eden, yorum yapan ve doktorlara soru gönderen kişiler, bu uyarıları kabul etmiş sayılacaktır.
Kaynak:
Bu haber toplam 3589 defa okunmuştur
Etiketler: Beslenme, Diyet, Çocuk Sağlığı, Kişisel Bakım, Yaşam, Hamilelik, Erkek Sağlığı, Alerji, Kanser, Diyabet, Göz Sağlığı, Kalp Sağlığı, Güzellik, Estetik, ağız, diş, cinsel yaşam, fizik tedavi, ruh, psikiyatri, psikoloji, psi
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Hastalanmamak İçin Bayram İkramlarına DikkatDüzce Sağlık Müdürü Dr. Yasin Yılmaz, "Bayram ziyaretlerinde sunulan ikramlara dikkat edilmeli, aşırıya kaçılmamalı, yeterli ve dengeli...
Yunusemre Belediyesi Çölyak Hastalarını UnutmadıRamazan ayı dolayısıyla ihtiyaç sahiplerine gıda kolisi yardımında bulunan Yunusemre Belediyesi, mübarek ayda Çölyak hastalarını da unutmadı.
Dr. Öğr. Üyesi Taşkıran: "Bir Avuç Kuruyemişten Fazlası Zararlı"Medical Point Gaziantep Hastanesi Fonksiyonel Tıp/Uzm. Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Taşkıran, kuruyemişin taze, çeşitli ve az miktarda tüketilmesi gerektiğini,...
Manisa Genelinde Sağlıklı Beslenme Seferberliği BaşlatıldıTürk Böbrek Vakfı'nın "Sağlıklı beslenme" eğitim projesinin 37. ili Manisa oldu.
- 18:14 - Antalya’da Merdiven Altı Güzellik Salonuna Baskın
- 17:15 - Uzman Dr. Aylin Gözübüyükoğulları: "Gençlik Aşısı Cildi Güneş Lekelerinden Korur"
- 16:45 - 2024 Yılı 1. Bölge Askom Toplantısı Kayseri’de Gerçekleştirildi
- 16:35 - Ambulans Helikopter 11 Yaşındaki Çocuk İçin Havalandı
- 15:55 - Toz Taşınımında 2,5 Mikronun Altındaki Partiküller Kana Karışıp Çeşitli Sağlık Risklerine Neden Oluyor
- 15:45 - Yaşına Uygun Ve Kurallı Televizyon İzlemeyen Çocuklar, Olaylar Arasında İlişki Kuramayabilir
- 15:30 - Koru Ankara Hastanesi’nde Yenilikçi Hizmet Anlayışında Yeni Dönem
- 15:15 - Kene Tutunmasına Dikkat: "Sigara Basıp, Kolonya Dökmeyin" Uyarısı
- 15:00 - Alerjik Reaksiyonlar Gün Geçtikçe Artıyor
- 13:25 - ’Göğüs Büyüklüğü Bazı Sağlık Problemlerine Yol Açabilir’
- 13:25 - ’Plastik Ajanlar’ Sağlığı Tehdit Ediyor
- 13:00 - Sahte Güneş Gözlüğünde Görme Kaybı Tehlikesi
- 12:10 - Kkka Hastalığı Hakkında Uyarılarda Bulunan Halk Sağlığı Uzmanı Doktor Nilay İçkilli, “Kulak Arkası, Koltuk Altı, Diz Arkası, Kasık Bölgeleri Sıklıkla Kontrol Edilmeli”
- 11:40 - Gebze’nin Yeni Merkezi Hasta Kabulüne Başladı
- 11:20 - Prof. Dr. Tevfik Özlü: “Astım Ve Koah Hastaları Çöl Tozuna Dikkat Etmeli”
- 09:30 - Uzm. Dr. Kocabaş: “Keneler Patlatılmamalı”
- 09:17 - Karın Ağrısıyla Geldiği Hastanede, 8 Saatlik Ameliyatla Hayata Tutundu
- 09:05 - ’Yılın Doktoru’ Mustafa Doğan Niğde’de Başhekim Oldu
- 09:05 - Gümüşhane’de Son 10 Günde Kene Vakalarında Artış Yaşanıyor
- 09:00 - Bölgenin İlk Kapalı Yöntemle Tüp Açma Operasyonu Tatvan’da Gerçekleştirildi
- 09:00 - Hava Değişimleri Nedeniyle Grip Vakaları Arttı, Servisler Doldu
- 01:10 - Kalp Hastalığı Olan Bebek, Ambulans Helikopterle Ankara’ya Sevk Edildi
- 00:30 - Egeli Bilim Adamlarının Projesine Tübitak’tan Destek
- 10:25 - Titreme Hastalığında ‘Akıllı Sesötesi Tedavisi’ Türkiye’de
- 10:25 - Uzmanı Açıkladı: Doğru Kitapları Okumak Depresyon Ve Anksiyeteyi İyileştiriyor
- 10:15 - Panik Atağın En Önemli Belirtisi ’Felaket Düşüncesi’
- 10:00 - Hava Kirliliği Astıma Neden Oluyor
- 09:20 - Hem Satıyor, Hem De Faydalarını Anlatıyor
- 07:37 - Ambulans Uçak Minik Alya İçin Havalandı
- 02:30 - Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ-21.04.2024
- 01:39 - Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu Kararı-21.04.2024
- 14:04 - İki Yılda 120 Ünite Kan Aldı, Donör Almanya’dan Bulundu
- 14:00 - Yutma Güçlüğü Kanser Habercisi Olabilir
- 13:58 - Iğdır Devlet Hastanesinde Kızamık Alarmı
- 13:55 - Ünlü Oyuncu Alp Kırşan, İeü Medical Point’te Babalık Serüvenini Anlattı
- 13:53 - Hastanelerdeki Yoğunluk Mevsim Normallerinde
- 13:50 - Bayramda Tatlıyı Fazla Kaçırmayın
- 13:48 - Dsö, 2040 Yılına Kadar Yaklaşık 29 Milyon Yeni Kanser Vakası Teşhis Edileceği, Bunun 15 Milyonun İse Kanser Nedeniyle Öleceğini Öngörüyor
- 13:46 - Türkiye’de Uykuda Solunum Bozukluğu Erkeklerde Yüzde 4, Kadınlarda Yüzde 2
- 13:44 - Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Ağız Ve Diş Sağlığı Merkezi Kalıcı Ruhsatını Aldı
- Pandemi Hastaneleri konulu duyuru
- Elektif İşlemlerin Ertelenmesi ve Diğer Alınacak Tedbirler konulu duyuru
- 3 Mart 2020 Değişiklik Tebliğleri İşlenmiş Güncel 2013 SUT (SGK)
- Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/C değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
- Sağlık Uygulama Tebliği EK-2/B değişen maddeler ve fiyat ve artış oranları-03.03.2020
- Sağlık personeli dinlenme odalarında düzenleme yapılması hakkında duyuru
- 14 soruda Koronavirüs hakkında kendinizi test edin...
- Asgari Ücret net 2 bin 800 TL DİSK duyurdu AGİ de bakın ne kadar olacak
- Gilaburu meyvesi kanserden koruyor
- Endonezya’daki deprem: Ölü sayısı bin 203'e yükseldi
12345678
- Gebze’nin Yeni Merkezi Hasta Kabulüne Başladı
- Antalya’da Merdiven Altı Güzellik Salonuna Baskın
- Kkka Hastalığı Hakkında Uyarılarda Bulunan Halk Sağlığı Uzmanı Doktor Nilay İçkilli, “Kulak Arkası, Koltuk Altı, Diz Arkası, Kasık Bölgeleri Sıklıkla Kontrol Edilmeli”
- Uzman Dr. Aylin Gözübüyükoğulları: "Gençlik Aşısı Cildi Güneş Lekelerinden Korur"
Tüm Hakları Saklıdır © 2006 Sağlık Aktüel | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim
Tel : (0216) 606 17 18 - (0224) 334 1 335 | Faks : (0216) 606 17 19 | Haber Yazılımı: CM Bilişim